De erfenis van de Zuid-Europese dictaturen: vijftig jaar later

Datum: 18 november 2025, 09:00-18:00 (CET)

Locatie: Huis van de Europese geschiedenis, Rue Belliard/straat 135, 1000 Brussel, België

Registreren

Dit evenement wordt gezamenlijk georganiseerd door het Europees Observatorium voor Herinneringen (EUROM), het Huis van de Europese Geschiedenis, het Spaanse ministerie van Territoriaal Beleid en Democratisch Geheugen en het ministerie van Cultuur, als onderdeel van de herdenking “Spanje in vrijheid. 50 jaar”.

Vijftig jaar na de dood van Francisco Franco – die het einde betekende van het laatste autoritaire regime in Zuid-Europa – blijft de herinnering aan de dictatuur een zeer omstreden terrein.

Hoe kunnen we het geweld en de onderdrukking uit het verleden overbrengen aan nieuwe generaties?
Welke rol speelt een dissonant erfgoed bij het vormgeven van het democratische geheugen vandaag de dag?
Hoe kunnen Europese ervaringen inspiratie bieden voor nieuwe strategieën voor herdenking?

Neem deel aan het evenement om deze vragen te bespreken vanuit transnationale historische perspectieven en artistieke interventies.

Programma

9:30 - Welkomstwoord
Constanze Itzel (Huis van de Europese Geschiedenis), Jordi Guixé (EUROM), Carmina Gustrán (Ministerie van Territoriaal Beleid en Democratisch Geheugen, Spanje).

10:00 – De Spaanse dictatuur in een vergelijkend perspectief
Met Angel Viñas, Laure Neumayer en Victor Fernández Soriano
Voorzitter: Sigfrido Ramirez (MMC-ULB).

11:30 - Herinneringen aan dictaturen en misdaden tegen de bevolking overbrengen – Kunst als medium
Met kunstenaars Fernando Sánchez Castillo en Cristina Lucas
Voorzitter: Anna Tilroe (kunstcriticus en curator).

13.45 uur – Bezoek aan Presence of the past – a European Album
Met Simina Bădică (Huis van de Europese Geschiedenis) Dora Ivanova, Marije Hristova, Anne Thomas en Chantal Kesteloot (Cegesoma/Rijksarchief).

15.00 uur – Een nieuwe betekenis geven aan het dissonante Europese erfgoed. Lessen voor Spanje
Met Ayoko Mensah (Huis van de Europese Geschiedenis), Rita Rato (Museu do Aljube), Christian Dürr (Mauthausen Memorial) en Magdalini Fytili (Archief voor Hedendaagse Sociale Geschiedenis van Griekenland).
Voorzitter: Paco Ferrándiz (Spaanse Nationale Onderzoeksraad).

17.00 uur – Exilio, een meertalige voorstelling over historische en hedendaagse ballingschap in Europa
Met Nora Buschmann en Alex Brendemühl.

Person jumping in protest crowd — “Festival van de Iberische volkeren” – foto door Guillermo Armengol.
Universidad Autónoma, Madrid, 10 mei 1976.
De afbeelding maakt deel uit van de tentoonstelling “Winds of the People. On Iberian Revolutions and Transitions (1974–1977)”, georganiseerd door het Spaanse Ministerie van Cultuur in samenwerking met het Portugese Ministerie van Cultuur en de commissaris voor de viering van 50 jaar vrijheid in Spanje.